Wendbaar en krachtig bestuur in Utrecht
Belangrijk voor krachtige en vitale steden, dorpen en kernen is een sterk en wendbaar lokaal én provinciaal bestuur. Een sterk bestuur is integer, weerbaar en slagvaardig en kan taken zelfstandig en/of in samenwerking uitvoeren. Een wendbaar bestuur heeft adaptief vermogen; het speelt gemakkelijk in op veranderingen, beweegt mee en kan zich daardoor snel aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Een wendbaar en krachtig bestuur volgt de vraagstukken en is sterk gericht op het organiseren rondom maatschappelijke opgaven. Hoe de bestuurlijke en ambtelijke organisaties functioneren is hierbij belangrijk.
Onderdeel van dat functioneren is de mate waarin wordt samengewerkt. De maatschappelijke opgaven manifesteren zich meer en meer op het regionale schaalniveau. Er zijn vaak meerdere partijen (zowel privaat als publiek) betrokken bij een opgave, waardoor deze partijen, waaronder vaak ook de provincie, elkaar opzoeken om samen te werken. In 2019 heeft een verkennend onderzoek plaatsgevonden naar de invulling van die rol en is aan de nieuwe coalitie meegegeven dat een visie op samenwerking van belang is. Daar is ook door de minister van BZK aan de provincies om gevraagd in de jaarlijkse Van Poelje-lezing (april 2019). Als er bij die samenwerking nieuwe vormen of instrumenten nodig zijn, gaat de minister daarvoor (experimenteer)ruimte geven. De bekende vormen van samenwerken (netwerken, gemeenschappelijke regelingen en ambtelijke fusies) kennen voor-, maar ook zeker nadelen. Het wachten is op de nota “Ruimte in regels” hierover van de minister.
Naar het voorbeeld van provincies als Zuid-Holland en Gelderland is in de overdracht aan het nieuwe college meegegeven dat een proactieve aanpak rondom sterk bestuur gewenst is. De opgaven waar overheden voor staan, zijn zo complex dat telkens een andere rol van de provincie en gemeenten wordt verwacht.

Regionale omgevingsagenda Lopikerwaard
Een voorbeeld van regionale krachtenbundeling om gemeentegrens-overstijgende opgaven gezamenlijk aan te pakken, is de samenwerking in de Lopikerwaard. Vijf gemeenten (Lopik, Montfoort, Oudewater, Woerden en IJsselstein), waterschap HDSR en de provincie werken daar samen aan een regionale omgevingsagenda waarin de voor dat gebied urgente thema’s worden opgepakt. In het eerste kwartaal van 2020 wordt vermoedelijk de agenda opgeleverd, die richtinggevend is voor onder andere de provinciale Omgevingsvisie, de lokale omgevingsvisies en andere regionale strategische trajecten, zoals de totstandkoming van het Regionaal Economisch Perspectief van de U10. Er zal aan de provincie om een subsidie worden gevraagd voor dit project. Daarmee kunnen we meedoen op zowel bestuurlijk als ambtelijk niveau.